مقاله اثرات متقابل تولید و صادرات در اقتصاد ایران با روش معادلات همزمان

بررسی اثرات متقابل تولید و صادرات در اقتصاد ایران با روش معادلات همزمان

چکیده

مقاله حاضر به بررسی اثرات متقابل تولید و صادرات با تکیه بر صادرات غیر نفتی و عوامل مؤثر بر آنها از طریق روش حداقل مربعات دو مرحله ای می پردازد. نتایج نشان می دهند که صادرات غیر نفتی و تولید ناخالص داخلی هر دو بر روی یکدیگر تأثیرات معنی داری می گذارند ولی تأثیرات GDP بر صادرات غیر نفتی به مراتب بیشتر است. از طرف دیگر، تأثیرات متغیرهای پولی مانند نرخ ارز و نرخ مبادله در کنار عواملی مانند کار، موجودی سرمایه و واردات بر صادرات غیر نفتی کشور نیز محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته و چگونگی ارتباط و میزان تأثیرات هر یک، تعیین می گردد.

این مطالعه حاضر، با تأکید بر اهمیت حیاتی صادرات غیر نفتی در ایجاد و ابقای رشد صادراتی، سعی گردیده است تا عوامل مؤثر و نهان در توسعه صادرات غیر نفتی ایران، شناسایی و تجزیه و تحلیل گردد. بدین منظور، اثرات متقابل رشد صادرات (غیرنفتی) و رشد تولید در غالب سیستم معادلات همزمان، مورد بررسی قرار می گیرد. البته، در این راستا، تأثیرات سایر متغیرهای اقتصادی از جمله موجودی سرمایه در بخش های تجاری، نیروی کار، واردات نرخ ارز و نرخ مبادله نیز مورد توجه قرار خواهند گرفت. از آن جا که در روش های تک معادله ای ، به دلیل تأثیرگذای متقابل متغیرهای اقتصادی بر یکدیگر، برآوردها احتمالاً از دقت لازم برخوردار نیستند. لذا، روابط در غالب معادلات همزمان مورد مطالعه قرار گرفته اند. دوره مورد مطالعه 1338 تا 76 بوده و کلیه ارقام به قیمت ثابت سال 1361 محاسبه گردیده اند.

بررسی متقابل صادرات غیرنفتی و تولید ناخالص

هدف مقاله حاضر، بررسی متقابل صادرات (با تأکید بر صادرات غیرنفتی) و تولید ناخالص داخلی (GDP) با استفاده از یک برآورد سیستمی به روش معادلات همزمان بوده است. در این راستا، سهم و میزان تأثیرات عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی کشور نیز تعیین گردیده است. نتایج نشان می دهد که از یک سو، تأثیرات صادرات غیرنفتی بر تولید داخلی کوچک می باشد در حالی که صادرات غیر نفتی به طور عمده از متغیرهای پولی مانند نرخ ارز و رابطه مبادله تأثیر می پذیرد (اگرچه این تأثیرات می توانند تا حدودی یکدیگر را نیز خنثی نمایند). از سوی دیگر، مشاهده می شود که تأثیر تولید ناخالص داخلی بر صادرات غیرنفتی مثبت و معنی دار بوده (6/0) ولی این تأثیر نسبت به متغیرهایی مانند نرخ ارز و رابطه مبادله کوچکتر است (51/0، 12/0-).

چکیده

مقدمه

1. مروری بر ادبیات موضوع

2. شواهدی بر اهمیت سیاست برون نگر

جدول 1 سهم صادرات و سرمایه گذاری در GDP در چند کشور منتخب

3. پایه های نظری مدل

جدول 2 نتایج حاصل از برآورد مدل به روش 2SLS (75-1338)

جدول 3 ضرایب همبستگی جزئی بین متغیرهای مدل

جمع بندی و ملاحظات

منابع